مفاهیمی که سوره های قرآن کریم با آن آغاز می شوند ، به عنوان مطلع سخن و مفاهیمی که در قسمت پایانی سوره ها قرار دارند ، به عنوان نتیجهگیری ، خلاصه و یادآوری مفاهیم سوره ، دارای ارزش و نیرومندیِ خاصّی هستند که نباید از دید محقّقان بیدار دل قرآن کریم مخفی بماند .

آغاز سوره ها :

سوره های قرآن کریم که با تعبیرهای گوناگون شروع شده اند که عبارتند از :

ستایش خدا :

1-      سوره های حمدّیه (حامدات – تمحید ) : « حامدات » اسم فاعل و جمع « حامد » از واژه « حمد » است یعنی حمد کنندگان ، « تمحید » نیز مصدر است از واژه حمد و به معنای خدا را حمد و ثنا کردن است . پنج سوره از سورههای قرآن با حمد و ثنای الهی و با جمله « الحمدالله » آغاز می شوند که عبارتند از : « فاتحه ، انعام ، کهف ، سبأ ، فاطر »

2-      سوره های تبارکیّه : که با « تَبارَک » آغاز شده اند : « فرقان و مُلک »

3-      سوره های مُسبّحات : « مسبّحات » جمع « مُسبّح » و از مصدر « تسبیح » به معنای تسبیح کنندگان است . تسبیح یعنی تنزیه و تقدیس خدای متعال از تمام عیوب و کاستی ها و از هر چیزی که لازمه آن عجز و نیاز مادّی و جسمانی بودن است . هفت سوره از سوره های قرآن کریم با مشتقّات کلمه « سبحان » شروع می شود که عبارتند از : اسراء ، حدید ، حشر ، صفّ ، جمعه ، تغابن ، اعلی